What "Organic" Really Means? "सेंद्रिय" म्हणजे नेमकं काय?

 What "Organic" Really Means?   "सेंद्रिय" म्हणजे नेमकं काय?

Slowly entire world is becoming the victim of various diseases like heart diseases, obesity,migraine, high blood pressure, diabetes and the most dangerous is Cancer. And the basic reason for these diseases is non-organic food.

Nowadays very popular trend of Organic-this and that is seen through market. The word “organic” may appear on various packages of eatables like meat, cartons of milk or eggs, cheese and other single-ingredient foods. Certified organic requires the rejection of synthetic agro-chemicals, irradiation and genetically engineered foods or ingredients. Literally, of course, the term is a redundancy: all food is composed of organic chemicals (complex chemicals containing carbon). Any materials used in the production or processing of organic food must be proven safe. Awareness is growing about the value of organic foods.

But, whether organic chicken or pesticide-free lettuce,parsley, iceberg or any other vegetables represents “healthier” alternatives has long been a subject for debate. And this does not limited to human food,but affected every foods of every living being on the planet,as the use of various chemicals in different forms have spoiled our entire biosphere and disturbed the ecosystem.

Organic farming is one of the fastest growing segments across the world now. Gardening organically is much more than what you don’t do. In fact, sales of organics have surged more each year in the past decade. In terms of number of farms, acreage and value of production, the organic food industry is growing per year.  More farmers have discovered that organic production is a legitimate and economically viable alternative enterprise. The growth in the number of organic farmers has increased steadily.

In current organic production systems, many growers are not using Chemicals like fungicides,insecticides in their diseases and pest management program. Even in dairy farms, nowadays many are feeding farm fresh fodder to their cattles and eliminating use of hybrid modifies feeds. Arguments have long raged as to the effects these hormones and chemicals have on the bioproducts. Animal growth and milking hormones in dairy-farms, pesticides in farming and antibiotics in poultry are among the reasons many are turning to organic foods.

Organically raised animals may not be given growth hormones to or antibiotics for any reason. Producers are required to feed livestock agricultural feed products that are 100 percent organic, but farmers may also provide allowed vitamin and mineral supplements.

The Indian Department of Agriculture finally put in place a national system for labeling organic food. The organic certification agencies takes minimum 3 years to study, observe, analyze and then certify farms. As per this it guarantees you, the consumer, organic products that are grown without toxic pesticides, herbicides, or fertilizers. Pesticides derived from natural sources (such as biological pesticides or integrated pest management) may be used in producing organically grown food. Limitations in relation to which pesticides may or may not be used, present the organic grower with some unique and very demanding challenges. Even with these labeling rules in place, consumers should be prepared for some confusion when shopping for organic foods. For one thing, organic products are not uniformly labeled because many farmers using organic methods do not pursue certification at all. In addition, the language contained in seals, labels, and logos approved by organic certifiers may differ.

While consumers struggle with the fact that often, the availability of organic materials is limited when large quantities are needed. More and more people have come to appreciate the added dimensions of value and quality available in the organic marketplace. Scenario of growing organic food and its consumptions growing day by day. And organic food is the future for healthier life.

Prafull Borse,

HORTICULTURIST

 

"सेंद्रिय" म्हणजे नेमकं काय?

हळूहळू संपूर्ण जग हृदयरोग, लठ्ठपणा, मायग्रेन, उच्च रक्तदाब, मधुमेह यासारख्या विविध आजारांना बळी पडत आहे आणि सर्वात धोकादायक म्हणजे कर्करोग. आणि या रोगांचे मूळ कारण म्हणजे सेंद्रिय नसलेले अन्न.

  आजकाल ऑर्गेनिक हा खूप लोकप्रिय ट्रेंड होत आहे आणि तो बाजारात प्रकर्षाने दिसतोय. "सेंद्रीय" हा शब्द खाण्यायोग्य वस्तूंच्या विविध पॅकेजेसवर दिसू शकतो जसे की मांस, दुधाचे डिब्बे किंवा अंडी, चीज आणि इतर एकल घटक असलेले पदार्थ. प्रमाणित सेंद्रियांना सिंथेटिक ऍग्रो-केमिकल्स, किरणोत्सर्जन आणि जनुकीय इंजिनीअरिंग केलेले पदार्थ किंवा घटक नाकारणे आवश्यक आहे. शब्दशः, अर्थातच, हा शब्द एक अतिरेक आहे. सर्व अन्न सेंद्रिय रसायनांनी बनलेले असते (कार्बन असलेली जटिल रसायने). सेंद्रिय अन्नाचे उत्पादन किंवा प्रक्रिया करताना वापरलेली कोणतीही सामग्री सुरक्षित असल्याचे सिद्ध करणे आवश्यक आहे. सेंद्रिय पदार्थांच्या मूल्याबद्दल जागरूकता वाढत आहे. पण, सेंद्रिय चिकन असो की कीटकनाशक मुक्त लेट्यूस, पार्सली, आइसबर्ग  किंवा इतर पालेभाज्या “निरोगी” पर्याय दर्शवतात हा बराच काळ चर्चेचा विषय राहिला आहे. आणि हे केवळ मानवी अन्नापुरते मर्यादित नाही, परंतु ग्रहावरील प्रत्येक सजीवांच्या प्रत्येक अन्नावर परिणाम झाला आहे, कारण विविध रसायनांचा विविध स्वरूपात वापर केल्याने आपले संपूर्ण जीवमंडळ बिघडले आहे आणि परिसंस्था बिघडली आहे.

सेंद्रिय शेती हा जगभरातील सर्वात वेगाने वाढणारा विभाग आहे. सेंद्रियपणे बागकाम आपण जे करत नाही, हे त्यापेक्षा बरेच काही आहे. खरं तर, गेल्या दशकात ऑर्गेनिक्सची विक्री दरवर्षी अधिक वाढली आहे. शेतांची संख्या, एकर क्षेत्र आणि उत्पादनाचे मूल्य या दृष्टीने सेंद्रिय अन्न उद्योग दरवर्षी वाढत आहे. अधिक शेतकऱ्यांनी शोधून काढले आहे की सेंद्रिय उत्पादन हा एक वैध आणि आर्थिकदृष्ट्या व्यवहार्य पर्यायी उद्योग आहे. सेंद्रिय शेतकऱ्यांच्या संख्येत सातत्याने वाढ झाली आहे.
सध्याच्या सेंद्रिय उत्पादन प्रणालींमध्ये, अनेक उत्पादक बुरशीनाशके, त्यांच्या रोगांमध्ये कीटकनाशके आणि कीटक व्यवस्थापन कार्यक्रमात रसायने वापरत नाहीत. अगदी दुग्धशाळांमध्येही, आजकाल बरेच लोक त्यांच्या जनावरांना ताजे चारा देत आहेत आणि संकरित सुधारणांचा वापर काढून टाकत आहेत. या संप्रेरकांचा आणि रसायनांचा बायोप्रोडक्ट्सवर होणाऱ्या परिणामांविषयी तर्क वितर्क बरेच आहेत. जनावरांच्या व दुधाच्या वाढीसाठी दुग्धशाळेतील दुग्ध संप्रेरके, शेतीतील कीटकनाशके आणि कुक्कुटपालनात प्रतिजैविक ही अनेक कारणे सेंद्रिय पदार्थांकडे वळत आहेत.

सेंद्रियपणे वाढवलेल्या प्राण्यांना कोणत्याही कारणास्तव ग्रोथ हार्मोन्स किंवा प्रतिजैविक दिले जाऊ शकत नाहीत. उत्पादकांना 100 टक्के सेंद्रीय पशुधन कृषीफीड उत्पादने खायला द्यावी लागतात, परंतु शेतकरी अनुमत व्हिटॅमिन आणि खनिज पूरक देखील देऊ शकतात.

भारतीय कृषी विभागाने शेवटी सेंद्रिय अन्नाचे लेबल लावण्यासाठी राष्ट्रीय प्रणाली लागू केली. सेंद्रीय प्रमाणन एजन्सींना शेतांचा अभ्यास, निरीक्षण, विश्लेषण आणि नंतर प्रमाणित करण्यासाठी किमान 3 वर्षे लागतात. यानुसार ते तुम्हाला, ग्राहकास, सेंद्रिय उत्पादने जे विषारी कीटकनाशके, तणनाशके किंवा खतांशिवाय उगवले जातात याची हमी देते. नैसर्गिक स्रोतांपासून मिळणारे कीटकनाशके (जसे की जैविक कीटकनाशके किंवा एकात्मिक कीड व्यवस्थापन) सेंद्रिय पद्धतीने उगवलेले अन्न तयार करण्यासाठी वापरले जाऊ शकतात. कोणत्या कीटकनाशकांचा वापर केला जाऊ शकतो किंवा केला जाऊ शकत नाही यासंदर्भातील मर्यादा, सेंद्रिय उत्पादकाला काही अनोखे आणि अत्यंत आव्हानात्मक असतात. हे लेबलिंग नियम लागू असतानाही, ग्राहकांनी सेंद्रिय पदार्थांची खरेदी करताना काही गोंधळासाठी/ संभ्रमासाठी  तयार असले पाहिजे. एका गोष्टीसाठी सेंद्रिय उत्पादनांवर एकसारखे लेबल लावले जात नाही कारण सेंद्रिय पद्धती वापरणारे बरेच शेतकरी प्रमाणन अजिबात करत नाहीत. याव्यतिरिक्त, सेंद्रिय प्रमाणकांद्वारे मंजूर केलेली सील, लेबल आणि लोगोमध्ये असलेली भाषा भिन्न असू शकते.
जेव्हा ग्राहक या वस्तुस्थितीशी झुंज देत असतात की बर्‍याचदा, मोठ्या प्रमाणावर गरज असते तेव्हा सेंद्रिय पदार्थांची उपलब्धता मर्यादित असते. अधिकाधिक लोक सेंद्रीय बाजारपेठेत उपलब्ध मूल्य आणि गुणवत्तेच्या अतिरिक्त परिमाणांचे कौतुक करू लागले आहेत. वाढत्या सेंद्रिय अन्नाचे परिदृश्य आणि त्याचा वापर दिवसेंदिवस वाढत आहे. आणि सेंद्रिय अन्न हे निरोगी जीवनाचे भविष्य आहे.

प्रफुल्ल बोरसे, 

www.BeoGardens.com