बाल्कनी टोमॅटो : तुम्हाला हे माहितीय का ?

 बाल्कनी टोमॅटो  : तुम्हाला हे माहितीय का ?

पावसाळ्यात तुमच्या बाल्कनी किव्वा टेरेसवर टोमॅटो पिकवणे हा एक आव्हानात्मक पण फायद्याचा प्रयत्न असू शकतो. योग्य माहिती ज्ञान आणि गार्डेनिन्ग टिप्सच्या आधारे , आपण निरोगी टोमॅटोची लागवड करू शकता आणि ऑरगॅनिक टोमॅटोचा आनंद घेऊ शकता. या सर्वसमावेशक मार्गदर्शकामध्ये, आम्ही तुम्हाला सामान्य कीटक, कीटक, रोग, प्रभावी नियंत्रण उपाय आणि तुमचे उत्पादन वाढवण्याच्या टिप्ससह भारतीय पावसाळ्यात टोमॅटोच्या वाढीसाठी आवश्यक असलेली सर्व माहिती देऊ.

I. पावसाळ्यात टेरेसवर वाढणारे टोमॅटो :

१. टोमॅटोच्या जाती निवडणे :

अर्ली ब्लाइट आणि लेट ब्लाइट यासारख्या सामान्य पावसाळ्यातील रोगांना प्रतिरोधक असलेल्या टोमॅटोच्या योग्य जाती निवडा.

भारतातील मान्सून लागवडीसाठी शिफारस केलेल्या वाणांमध्ये अर्का रक्षक, बेंगलोर ब्लू आणि पुसा रुबी यांचा समावेश होतो.

२. टेरेस तयार करणे :

मुसळधार पावसात पाणी साचू नये म्हणून पाण्याचा निचरा योग्य प्रकारे करा.

उंच बेड तयार करा किंवा मातीचे चांगले निचरा होणारे कंटेनर वापरा.

जमिनीची सुपीकता सुधारण्यासाठी सेंद्रिय कंपोस्ट किंवा चांगले कुजलेले खत घाला.

३. लागवड आणि देखभाल :

अपेक्षित मान्सून सुरू होण्याच्या सुमारे 6-8 आठवडे आधी बियाणे घरामध्ये सुरू करा.

रोपांची 4-6 खरी पाने तयार झाल्यावर आणि हवामान स्थिर झाल्यावर रोपे लावा.

झाडांना जोरदार वारा सहन करण्यास मदत करण्यासाठी तसेच टोमॅटो लागल्यावर त्यांच्या झुपक्याचे वजन झाडाला / रोपाला पेलावे यासाठी स्टेक्स किंवा पिंजरे सारख्या मजबूत आधार संरचना तयार करा.

रोपांना गरजेनुसार पाणी द्या, परंतु जास्त पाणी देणे टाळा, कारण पावसामुळे तयार झालेला जमिनीतील जास्त ओलावा रोगाच्या समस्यांना कारणीभूत ठरू शकतो.

ओलावा टिकवून ठेवण्यासाठी आणि तणांची वाढ रोखण्यासाठी सेंद्रिय पदार्थांनी माती आच्छादित करा.

हवेचा प्रवाह सुधारण्यासाठी आणि बुरशीजन्य रोगांचा धोका कमी करण्यासाठी रोपांची नियमित छाटणी करा आणि त्यांना व्यवस्थित उभे करा.

II. सामान्य कीटक आणि कीटक : ( महत्वाचे काही)

१. फळ माशी :

ओळखा : लहान माश्या ज्या टोमॅटो पिकवताना अंडी घालतात, परिणामी फळांमध्ये मॅगॉट्स असतात.

नियंत्रणाचे उपाय : पिवळे चिकट सापळे वापरा, फळांची बॅगिंग करा आणि स्पिनोसॅड किंवा पायरेथ्रम-आधारित फवारण्यांसारखी कीटकनाशके वापरा.

२. टोमॅटो लीफ मायनर्स :

ओळखा : अळ्या पानांमधून सुरंग करतात, ज्यामुळे विशिष्ट वळणाचे नमुने निर्माण होतात.

नियंत्रणाचे उपाय : बाधित पानांची नियमित तपासणी करा आणि काढून टाका, प्रादुर्भाव गंभीर असल्यास निंबोळी तेल किंवा स्पिनोसॅड सारखी कीटकनाशके वापरा.

३. कटवर्म्स :

ओळखा : मातीच्यावर  टोमॅटोची कोवळी रोपे तोडणाऱ्या अळ्या.

नियंत्रणाचे उपाय : रोपांच्या पायाभोवती कॉलर किंवा अडथळे ठेवा, संध्याकाळच्या वेळी हँडपिक कटवर्म्स आणि आवश्यक असल्यास बॅसिलस थुरिंगिएन्सिस (बीटी) सारख्या जैविक नियंत्रण पद्धती वापरा.

III. टोमॅटोचे सामान्य रोग : ( महत्वाचे काही )

१. अर्ली ब्लाईट  :

ओळखा : खालच्या पानांवर एकाग्र वलय असलेले गडद तपकिरी डाग, जे वरच्या पानांवर आणि देठांवर पसरतात.

नियंत्रणाचे उपाय : संक्रमित पाने काढून टाका, हवा खेळती असावी, ओव्हरहेड पाणी देणे टाळा आणि तांबे-आधारित (कॉपर बेस्ड)  बुरशीनाशके लावा.

२. लेट ब्लाईट : 

ओळखा : ओलसर परिस्थितीत पांढऱ्या, अस्पष्ट बुरशीच्या वाढीसह पाने, देठ आणि फळांवर गडद, ​​पाण्याने भिजलेले डाग.

नियंत्रणाचे उपाय : संक्रमित झाडे काढून टाका, ओव्हरहेड पाणी देणे टाळा, तांबे-आधारित (कॉपर बेस्ड) बुरशीनाशके वापर करावा आणि पीक फिरवण्याचा ( क्रॉप रोटेशन ) सराव करा.

३. सेप्टोरिया लीफ स्पॉट :

ओळखा : खालच्या पानांवर प्रकाश केंद्र असलेले लहान, गडद ठिपके जे कालांतराने वाढतात आणि विलीन होतात.

नियंत्रणाचे उपाय : संक्रमित पाने काढून टाका, हवा खेळती असावी, ओव्हरहेड वॉटरिंग टाळा आणि तांबे-आधारित (कॉपर बेस्ड) बुरशीनाशके वापरा.

IV. उत्पन्न वाढवणे :

१. परागण / परागीभवन : 

पावसाळ्यात, कीटकांच्या क्रियाकलाप कमी झाल्यामुळे नैसर्गिक परागणावर परिणाम होऊ शकतो. हळुवारपणे झाडे हलवा किंवा फुलांचे परागीकरण करण्यासाठी लहान ब्रश वापरा.

२. खत नियोजन :

फुलांच्या आणि फळांच्या विकासाला चालना देण्यासाठी जास्त स्फुरदयुक्त  संतुलित सेंद्रिय खतांचा वापर करा.

जमिनीची सुपीकता राखण्यासाठी सेंद्रिय कंपोस्ट किंवा चांगले कुजलेले खत द्या.

घरगुती बागकामात रासायनिक खतांचा वापर करणे शक्य तेव्हढा टाळावा. करणं येथे फक्त उत्पन्न केंद्रित नसून ते आपल्या स्वास्थ्यासाठी आपण बाल्कनी गार्डन मध्ये उगवत आहोत हे लक्ष्यात असू  द्या. निरोगी जीवनासाठी विषमुक्त भाजीपाला उगविणे व खाणे आवश्यक आहे. व्यवस्थित प्लांनिंग केले तर घरापुरता गरजेचं भाजीपाला तुम्ही निश्चितच छोट्याश्या जागेतही उगवू शकता.

३. पाणी आणि निचरा व्यवस्थापन :

पावसाळा नैसर्गिक सिंचन पुरवत असताना, पाणी साचून राहू नये म्हणून योग्य निचरा पद्धती सुनिश्चित करा.

आवश्यक असेल तेव्हाच पाणी द्या, मुळांचे रोग टाळण्यासाठी पाणी देण्याच्या दरम्यान माती थोडीशी कोरडी होऊ द्या (वापसा).

४. रोपांची छाटणी आणि देखभाल :

जास्त पर्णसंभार काढून टाकण्यासाठी आणि फळांच्या उत्पादनाकडे ऊर्जा पुनर्निर्देशित करण्यासाठी टोमॅटोच्या अनिश्चित जातींची नियमित छाटणी करा.

समस्यांचे त्वरित निराकरण करण्यासाठी कीटक, रोग आणि पोषक तत्वांच्या कमतरतेच्या लक्षणांसाठी नियमितपणे वनस्पतींचे निरीक्षण करा.

महत्वाच्या गार्डेनिन्ग टिप्स :

१. पिंचिंग आणि साइड शूट्स काढणे :

टोमॅटो रोपाच्या वर /शीर्षस्थानी वरील कोवळा भाग खुडल्याने / काढल्याने बाजूच्या फांद्या लवकर व जास्त प्रमाणात फुटतात.

बाजूच्या कोंबांना (साइड शूट्स) काढून टाकल्याने फुलांच्या वाढीसाठी वनस्पतींचे अन्न पुनर्संचयित करण्यात आणि त्याचा योग्य वापर करण्यास मदत होते.

२. टोमॅटो जाती : 

Arka Rakshak Variety of Tomato

बर्याचवेळेला खुप लोक घरी आणलेल्या टोमॅटोमधून निघणाऱ्या बिया वापरून रोपे तयार करतात .

परंतु तसे न करता तुमच्या शहरात असणाऱ्या एखाद्या भाजीपाला रोपे विक्री करणाऱ्या वाटिकेतून (नर्सरीतून ) चांगल्या जातीची रोपे आणावीत व तीच रोपे वापरावीत. (तसे ती रोपे अगदी स्वस्त हि असतात.)

ज्यांना गावठी फळभाजी हवे असतील त्यांनी योग्य ठिकाणाहून तसे बियाणे आणूनच ते रोपे बनविण्यासाठी वापरावे.

फळांतून किव्वा फळभाजीपाल्यातून निघणाऱ्या बियांतून त्यांच्यातील सर्वच गुण वैशिष्ट्ये  जशीच्या तशी पूढील रोपांच्या येत नाहीत म्हणजेच ट्रू टू टाईप नसतात.

    

   

आपल्याकडे  पावसाळ्यात तुमच्या बाल्कनीत किव्वा गच्चीवर टोमॅटो पिकवताना कीड आणि रोग व्यवस्थापनाकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे, तसेच इष्टतम वाढीची परिस्थिती प्रदान करणे आवश्यक आहे. या सर्वसमावेशक मार्गदर्शकामध्ये दिलेल्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करून, तुम्ही आव्हानांवर मात करू शकता आणि निरोगी टोमॅटोची लागवड करू शकता. टेरेस गार्डनिंगच्या प्रवासाचा आनंद घ्या आणि तुम्ही पावसाळ्यात कापणी कराल अशा चवदार, घरगुती टोमॅटोचा आस्वाद घ्या!

आम्ही तुम्हा सर्वांना आव्हान करतो कि, तुमच्या टेरेस गार्डन तसेच बाल्कनी गार्डनमधील भाजीपाला लागवडीचे फोटो आम्हाला शेअर करा जेणेकरून आम्ही तुमची गच्चीवरील बाग तसेच बाल्कनी गार्डन किव्वा बागकाम असो आमच्या यु ट्युब चॅनेल तसेच ब्लॉग व यासारख्या इतर माध्यमांतून प्रसिद्ध करू...

तुम्हाला जर एखाद्या वेगळ्या विषयावर माहिती हवी असेल किव्वा शंका असेल तर तुम्ही कमेंटबॉक्स मध्ये तसे लिहा. मी तुमच्या विषयांवर देखील अधिक सविस्तर माहिती देण्याचा प्रयत्न करेन.

प्रफुल्ल बोरसे

हॉर्टीकल्चरिस्ट

बागकामाविषयी बरेच काही...

बाल्कनीत किव्वा टेरेसवर खास ह्या सिझनमध्ये लागवड करण्याचा भाजीपाला...

फुलझाडांबाबतीत तुम्हालाही हा प्रश्न पडतो का? तर मग करा ह्या उपाय योजना...